پشت‌سری صندلی خودرو به چه درد می‌خورد؟

نویسنده:

پشت سري ها طوری طراحی شده اند تا حرکت سر را طی تصادف از عقب محدود کرده و احتمال آسیب به گردن و شانه را کاهش دهند.

اگر هنگام رانندگی، چراغ ترمز خودروی جلویی روشن شود، متوجه کاهش ناگهانی جریان ترافیک شده و با فشار دادن به پدال ترمز، فاصله کافی بین خود و خودروی جلویی ایجاد می‌کنید، اما خودروی پشت سری شما زیاد خوش شانس نیست و به شدت با خودروتان برخورد می‌کند. ضربه چنین برخوردی سبب می شود تا سرتان مانند عروسکی که سرش از منگوله ساخته شده به سمت جلو و عقب حرکت کند که مسلما صدمات ناشی از آن از یک خودروی آسیب دیده بیشتر است. حتی تصادف های جزئی می توانند به مهره های گردن آسیب جدی وارد کنند، وضعیتی که لیگامان ها و ماهیچه های گردن و شانه ها را تحت تاثیر قرار می دهد که معمولا در اثر تصادف های از عقب ایجاد می شود. آسیب به مهره های گردن میتواند سبب ناراحتی طولانی مدت شود اما وجود پشت سري روي صندلي ها، چنین آسیبی را کاهش داده و حتی مانع آن می شود. امروزه از پشت سري به عنوان تکیه گاه یاد می شود، اما این کار تنها وظیفه آنها نیست. پشت سري ها طوری طراحی شده اند تا حرکت سر را طی تصادف از عقب محدود کرده و احتمال آسیب به گردن و شانه را کاهش دهند. اين وسايل به ظاهر ساده، جزء تجهيزات ایمنی محسوب مي شوند و قانون نصب آنها در خودروهاي سواري از سال 1969 در آمریکا در صندلی های جلو اجباری شده است. بیشتر خودروها به صورت دستی پشت سري های قابل تنظیم دارند که به دلیل ایمنی بیشتر در خودرو جاسازی شده اند. طبق قوانین فدرال آمریکا، پشت سريها باید بین 74/93 تا 80/01 سانتیمتر بالاتر از باسن سرنشین قابل تنظیم باشند. مطالعات نشان داده است كه پشت سري ها زمانی بیشترین تاثیرگذاری را دارند که نزدیک به سر باشند و در واقع نباید بیشتر از پنج سانتیمتر از عقب سر سرنشین قرار بگیرند. این نکته از اهمیت بسزایی برخوردار است. این قانون از اول سپتامبر 2008 در آمریکا اعمال شد. تحقیقات نشان میدهد که بیشتر رانندگان وقت برای تنظیم صحیح پشت سري ها نمی گذارند و آنها را در موقعیت نامناسب قرار مي دهند؛ در این صورت اين وسيله ناکارآمد شده و در هنگام حادثه، هیچ گونه محافظتی را در برابر آسیب های گردن فراهم نمی‌کنند. اما پشت سريها چگونه تنظیم می شوند؟ طبق اعلام سازمان ایمنی آمد و شد بزرگراه های آمریکا، برای تاثیرگذاری بیشتر، قسمت بالایی پشت سري باید جایی بین بالای گوش ها و بالای سر قرار بگیرد. bxc0x174bbyi2c93zopv.jpg اگر پشت سري از سمت افقی تنظیم شود، باید نزدیک سر قرار گرفته باشد، بدون این که سرتان را به سمت جلو ببرید یا ارتفاع پشت سري سبب شود که بیفتد. موقعیت پشتی صندلی نیز مهم است؛ هرچقدر خوابيده تر باشد، برای لم دادن بهتر است و هر چه صاف تر باشد، به این معنی است که پشت سري احتمالا در موقعیت ايمنی قرار دارد، زیرا به سر نزدیک‌تر است. اگرچه در بیشتر خودروها، پشت سريهاي قابل تنظیم دستی وجود دارند اما موارد جایگزین نیز یافت میشوند. بعضی از خودروها مجهز به پشت سري هايي هستند كه به صورت خودکار با تغییر موقعیت صندلی قابل تنظیم است و بقیه سیستم ها نیز به صورت دینامیکی در هنگام تصادف قابل تنظیم میشوند. مطالعات نشان داده است از بین سه پشت سري قابل تنظیم (دستی، خودکار و دینامیک) سیستم های پشتسري دینامیک که به عنوان پشت سري هاي فعال شناخته شده اند بهترین حفاظت از آسیب به گردن در تصادف را اعمال می‌کنند. سیستم های پشت سري دینامیک در حفاظت از آسیب نقش پررن گتری داشته و طوری طراحی شده اند تا در هنگام حادثه به صورت خودکار عمل كنند. به علاوه، با به کار بردن پشتسري ها هنگام تصادف، حرکت ناگهانی که سبب آسیب به مهره های گردن و بدن میشود کاهش می‌يابد. پشتی صندلی نیز که در این سیستم به کار رفته است با ایجاد سازوكاري، از سر و نیم تنه به هنگام برخورد ناگهانی پشتیبانی می‌کند. هنگامی که صحبت از سیستم های پشت سري دینامیک به میان می آید، ولوو و ساب از پیشگامان این نوآوری هستند و در واقع در همه مدل های جدید خودرو، این فن آوری ایمنی را جزء تجهيزاتشان قرار داده اند. مولفه اصلی در سیستم جلوگیری از آسیب به مهره های گردن ولوو، لولایی است که در قسمت پایه پشتی صندلی قرار دارد. این لولا نیم تنه سرنشین را تا حد کمی می چرخاند و سبب می شود تا با این نوع تصادف از عقب در ارتباط باشد و پشتی صندلی را به سمت عقب برمی گرداند و بنابراین حرکت رو به جلوی نیم تنه را کاهش میدهد. این سیستم نیز پشت سري تثبیت شده ای را با شکل هندسی موثر فراهم می‌کند که در بالا و نزدیک به سر قرار می گیرد. این پشتسري سبب حفاظت سر در تصادف شده و سبب میشود تا فرد همراه با نیمتنه به سمت جلو حرکت کند. حرکت آهسته نیمتنه و سر سبب میشود تا به مهره های گردن آسیب جدی وارد نشود. پشت سري فعال ساب بر روی اصل اهرم پایه گذاری شده است. پشت سري بالشتک‌دار اين خودرو با یک صفحه فشار درون پشتی صندلی ارتباط دارد و هنگام تصادف از عقب سبب می شود که نیمتنه با پشتی صندلی برخورد کند. نیرو روی صفحه اعمال شده و این کار موجب می شود تا پشت سري به سمت بالا و جلو حرکت کرده و در نتیجه قبل از این که حرکت سبب شود تا در مهره های گردن تغییری ایجاد شود، سر سرنشین را حفظ کند. پشتی های صندلی نيز دارای بالشتک و دیرک‌هایی هستند و به صورتی طراحی شده اند تا انرژی ناشی از تصادف را جذب کرده و نیم تنه سرنشین را مانند گهواره حرکت داده و حرکت ناهمسان بین سر و نیم تنه را کاهش می دهند. طراحان ساب به وضوح نکته مهم دیگری را تعیین می‌کنند و آن اين كه پشتی های صندلی نقش بسیار مهمی در محافظت از راننده در برابر آسیب به مهره های گردن دارند. مطالعات نشان داده است که خودروهاي داراي صندلی های نرمتر، سرنشینان را در برابر آسیب به مهره های گردن ایمن نگه می دارند؛ در واقع یک صندلی باید به قدر کافی قابلیت انعطاف داشته باشد تا انرژی تصادف از عقب را در خود جذب کند. صندلی های سفت تر مانند صندلی خودروهای اسپرت اغلب تاثیری برعکس دارند. شانه های سرنشین احتمالا در تصادف آسیب خواهند دید. موسسه بیمه ایمنی بزرگراه در آمریکا، اطلاعاتی در مورد ارزیابی عملکرد سیستم های پشت سري ارایه داده است. این سازمان پشت سريها را با استفاده از سیستم ارزیابی دوگام درجه بندی می‌کند. درگام اول، هندسه پشت سري ارزیابی می شود؛ ارزیابي‌کنندگان به جایگاه پشت سري که به فاصله پشت و پایین سر اطلاق می شود، نگاه می‌کنند. در گام دوم، پشت سريها در فرمت تست تصادف و با استفاده از آدمک ویژه تصادف ارزیابی میشوند. بنابراین يادتان باشد، در هنگام خريد خودرو نكات فوق را در نظر بگیرید زیرا پشت سري خوب، از گردنتان در برابر ضربات وارده از ناحيه پشت خودرو محافظت می‌کند. تجهيز ایمنی مهم دیگری که به تدریج در تمام خودروهای سواری مرسدس بنز تطبیق داده شده است، »نِک پرو« نام دارد که بر اساس تحلیلی از تصادف های دنیای واقعی بنا شده است. » نک پرو« وسيله کارآمدی است که خطر آسیب به مهره های گردن را طی تصادف از عقب کاهش می دهد. این آسیب در اثر حرکت جلو و عقب سر و كشيدگي و باز شدن بیش از حد مهره های گردن در تصادف رخ میدهد که طبق برآورد کمیسیون اتحادیه اروپا یکی از معمولی ترین نوع آسیب و تصادف در اروپا به شمار آمده و ساالنه هزینه ای بالغ بر هشت میلیارد یورو در بر دارد. »نک پرو« یک پشت سري فعال قابل کنترل از طریق حسگر است که به هنگام تصادف از عقب فعال می شود. اگر حسگرها تصادف از عقب را تشخیص دهند، آنها فنرهای از قبل فشرده شده را داخل پشت سريها رها می‌کنند. طی یک هزارم ثانیه، آنها با نواحی دارای بالشتک پشت سري تنظیم شده و حدود 40 میلیمتر به سمت جلو و 30 میلیمتر به سمت بالا میروند. با این کار سر سرنشینان جلو در مراحل اولیه تصادف حمایت ميشوند تا مانع كشيدگي بیش از حد مهره های گردن هنگام تصادف شوند. بعد ازاین که پشت سريها »نک پرو« به کار گرفته شدند، به صورت دستی به موقعیت اولیه خود برگردانده شده و بلافاصله آماده استفاده دوباره می شوند. g8l9mfa1l6z8yluwkf05.jpg آسیب به مهره های گردن با حرکت ناگهانی سر ایجاد میشود که میتواند منجر به پارگی ماهیچه ها، لیگامان ها و بقیه بافت های نرم شود. این، ماحصل تصادف های از عقب است که معمولا در سرعت های بالا رخ میدهد. در آمریکا، هرساله سه میلیون آسیب به مهره های گردن وجود دارد که هزینه آن 29 میلیارد دلار میشود. هزينه اين آسيب ها شامل هزینه پزشکی و اقامه دعواست که در کنار آنها میتوان به افسردگی، از دست دادن کار و ناتوانی طولانی مدت نیز اشاره کرد. طبق اعلام آکادمی جراحان ارتوپد آمریکا، تقریبا در 20 درصد از تصادف های از عقب، علائمی در نواحی گردن در دو روز اول مشاهده شده است.